Thứ Bảy, 28 tháng 1, 2017

Thành phố đã từng thông… |

(Xây dựng) - Không nhiều thị trấn trên nước ta có phổ quát thông cổ thụ.

Thị trấn Pleiku được giời cho một địa thế tuyệt vời để thông cũ rích thụ xứng là cũ kĩ thụ.

Đã từng thông giăng kì khôi phố và rất dị gió, đã từng cả những khoảng trời thông, đã từng thông là đặc thù Pleiku.


Con đường xã Pleiku giờ đã “tinh khiết” bóng thông.

Pleiku trong ký ức của tôi luôn là những con dốc điệp trùng ẩn hiện trong những hàng thông già hư ảo bởi sương mù. Sương như tấm voan khoác hờ trên cũ rích một cô gái ngái ngủ giữa chiều đông. Dốc như cánh võng bung biêng gồ ghề trong mắt lữ khách. Và thông, cổ hủ tích mà non tơ mà hiền đức trong trường tồn như giấc mơ của tạo hóa gửi xuống cuộc đời này để minh chứng cho sự bất diệt của tự nhiên trong tiến trình hoà nhập với loài người, với phố núi Pleiku. Chớp mắt trong phù du, tôi còn chạm chán từng thảm bướm quà thanh bình trong vòng quay của bánh xe đạp, những tà áo dài phất vào chiều làm cho xôn xang bao trái tim mẫn cảm của tuổi đương trai, những tiếng guốc bấp bênh ngõ nhỏ, mùi dạ hương ngan ngạt ngào trên phố Trần Hưng Đạo hòa trong tiếng cười lảnh lót phía Nguyễn Du. Đấy là sự hòa sắc kếch xù của tự nhiên gửi tặng mà nhân loại được thu nhận và giữ gìn...

Hiện thời thành phố đang tiến bộ dần lên.

Những con dốc đang bằng đi. Thông cũng đi đâu hết. Nắng chói lọi lấy đâu ra sương mù. Và những tòa nhà hiện đại mọc lên tráng lệ, những con đường mở rộng, đèn điện, xã xá tưng bừng, dễ ợt và tiến bộ.

Từng có một thời thành phố Pleiku đầy thông.

Ví như chịu khó quan sát kỹ, thì trong từng cây thông cũ rích thụ, nó có những đối xứng rất kỳ lạ. Ấy là cái vẻ mốc meo xù xì vững chãi hoành tráng của gốc của rễ đối xứng với cái mơn mởn xanh tới non tơ, cái nhỏ nhoi đến yếu đuối của cành của lá. Thông mươn mướt xanh. Thông trầm ngâm gió. Và thông hát những khúc ca của riêng bản thân mình, thông che chở cho bao mối tình non tơ hiền lành...

Hiện thời thì thông trở thành của hi hữu.

Đô thị trơ trọi với trứng cá, với bằng lăng, với bàng, mà gió mà bụi mà chang chang nắng. Thông biến thành sản vật của một thời. Ấy thế nên có một thi sĩ đã thốt lên cái câu "Thị trấn một thời thông", và nhà thơ khác thì lấy hẳn tên tập thơ của bản thân là “Khoảng trời lá thông” để mà hoài niệm, mà nuối tiếc nuối... và cũng chỉ đến thế mà thôi. Nhân thức đến bao giờ hàng nghìn cây thông cổ hủ thụ mới lại trầm tư mặc tưởng tỏa bóng xuống thành phố này như một đặc sản riêng của Pleiku. Đô thị được xây dựng to lớn hơn, đàng hoàng hơn, tân tiến hơn là nhân tố không thể phủ nhận. Song cho nên mà phổ thông người đã lại càng phải thở dài khi nhớ đến có một thời chưa xa, thành phố đầy thông...

Chiều nay, bỗng nhiên gặp mặt một dáng thông trầm ngâm trên đường Quang đãng Trung, lại nhớ một thời chưa xa, thông phổ quát như cũ rích tích.

Một thời nhiều thông và một thời người ta đã... chặt phần lớn thông. Chả cứ Pleiku, mà đa dạng đô thị, thị phố ở Cao Nguyên này cũng thế. Ngay Đà Lạt được mệnh danh là đô thị ngàn thông mà giờ thông cũng hao hụt tất cả. Có hàng ngàn nguyên do để những cây thông cổ hủ thụ, găm vào ký ức bao thế hệ, giờ biến thành ký ức thật.

Sau thời chặt thông để trồng bàng, trứng cá, ở Pleiku người ta phát hình thành sai trái nên lại đơn vị trồng thông lại. Lần này người ta trồng thông di thực, hạn độ 10 - 15 năm tuổi, với ý định cho nó nhanh thành thông trưởng thành, với tốc độ cao có bóng mát. Rộng rãi tỷ đồng bỏ ra để thi hành đề án này (cũng như đã đa số tỷ đổ ra để chặt thông, để trồng trứng cá, bàng và phổ thông loại cây tạp nhạp khác). Nhưng rồi một thời gian người ta lại phát hiện thông di thực không có rễ cọc, hay nói đúng mực là rễ cọc bị chặt khi bứng cây vì nó rất dài. Và nếu không có rễ cọc, cơ mà trồng ở xã thì loại thông này chỉ sản xuất rễ chùm, và như thế thì rất nguy hiểm, chỉ một cơn bão nhẹ là sẽ đổ hàng loạt. Thế là lại... chặt để trồng thông non và các loại cây khác. Từ thông non đến thông cũ rích thụ là hàng trăm năm và hơn thế.

Nhà tôi ở một con đường ngày xưa rợp cây cũ rích thụ đã giao tán, cây bên này tuyến phố xòe ra bên kia và trái lại. Tan học, từng đoàn áo dài trắng gập ghềnh trên cái nền xanh lỗ đỗ nắng vàng đẹp tới mê li. Giờ phẳng lì con đường có dải phân phương pháp cứng với vỉa hè bê tông chẳng còn chỗ cho cây. Nữ sinh đi học trùm kì quái mít từ đầu đến chân, trông như những cái chăn thiết bị cầm tay, mười người như một. Mới nhìn tưởng như chính mình đang ở xứ sa mạc, dù về khí hậu thì Pleiku vẫn mát hơn các thị trấn đồng bằng vì nó cao hơn, gần giời hơn...

Cách đây không lâu chính quyền Pleiku đã mời 2 công ti giải đáp xây đắp, một của Pháp và một của Hội Kiến trúc sư để yếu tố chỉnh quy hoạch đô thị đến năm 2030 tầm nhìn đến 2050 với dự kiến biến đây thành đô thị sức khỏe. Và muốn thế thì lại càng cần đến cây cối, đến thông...

Thì đành ngồi gõ những dòng này mà tiếc những tán thông cổ thụ từng trùng điệp xanh có những đám mây la đà như rắc tuyết trên thảm xanh ngờm ngợp ấy, những con đường dốc từng bấp bênh tiếng guốc và cả những buổi sáng sương mù lãng đãng trên vai trên tóc...

Tiếc để mà không bao giờ phải nuối tiếc nữa...

Và chuyện chặt cây cỏ không chỉ có ở một thành phố, như Pleiku.

Văn Công Hung


Xem thêm: tin tức mới nhất

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét