Thứ Tư, 28 tháng 12, 2016

Nghẽn tắc trong khoảng góc nhìn quy hoạch |

(Xây dựng) - Trình trước Ủy ban Thường vụ Quốc hội về chế độ đặc thù cho thủ đô Thủ đô để giải cứu những bất cập ắch tắc giáo thông và hạ tầng quá tải, Bí thơ Thủ đô Hoàng Trung Hải nói như trải lòng: Thủ đô đang nhận ra thảm họa đang tiến dần tới bản thân mình mà không nhân thức làm thế nào!

Rõ ràng là Thủ đô đang rất cần tiền, đa dạng tiền cho các dự án giao thông lớn. Tính ra trước mắt phải có trong tay tới 50 nghìn tỷ đồng! Thì đó đầu cơ công trình tuyến đường sắt thành phố Nam Thăng Long - sân bay Nội Bài khoảng 30 nghìn tỷ, thì đây dự án vành đai Hoàng Cầu - Voi Phục hơn 9.700 tỷ. Dường như còn đến 4 dự án đầu tư đội ngũ A với 15 nghìn tỷ và 7 dự án PPP với 40 nghìn tỷ đồng, xem ra toàn các công trình vội vã! Chủ tịch Hà Nội đề xuất cho TP cơ chế phân cấp ủy quyền phê ưng chuẩn chủ trương cho cả loạt những dự án này! Chỉ huy Quốc hội, chỉ huy các bộ ngành đều san sẻ với những thử thách gian khổ của Thủ đô, vẫn cứ mong Thủ đô phải tư duy mới hơn.

Rõ ràng yêu cầu của Thủ đô đặt ra đều là những cấp thiết. Bởi Thủ đô nghẽn tắc giao thông, Thủ đô cơ sở quá chuyển vận mà cư dân cứ đổ xô về Hà Nội mỗi năm càng ngày càng phổ quát, thảm họa đang tiến dần, đang như hứa hẹn trước là không dễ dàng giảm thiểu!


Thủ đô vẫn nghẽn tắc liên lạc, quá vận chuyển cơ sở. (Ảnh minh họa)

Nhưng cũng từ câu chuyện Thủ đô cần cách thức đặc trưng, yêu cầu Quốc hội phê thông qua ngân sách để dỡ gỡ cho các công trình liên lạc, cho 8 tuyến xe điện ngầm dài hơn 300km với cả núi tiền, trong khi ngân sách giang sơn đang gian truân, lại bật ra những trắc trở mà dư luận đang bàn đến bàn lui.

Phải nhìn lại quy hoạch cục bộ Thủ đô đã xây dựng căn cơ bài bạn dạng chưa? Khiến cái gì cũng phải khởi đầu trong khoảng quy hoạch. Công trình càng lớn bạc tiền đầu cơ, càng phải cân nhắc kỹ càng. Nếu không cân nhắc kỹ càng, thì “đổ tiền” vào sẽ càng thêm lãng phí, mà mục tiêu ý tưởng lại không như hy vọng.

Hãy nhìn bức chụp quy hoạch Thủ đô được xây dựng ra sao! Nói thẳng là đang đa dạng sinh tồn, bất cập. TS.KTS Đào Ngọc Nghiêm - người từng một thời giữ trọng trách Kiến trúc sư trưởng TP Thủ đô đã mổ xẻ và chỉ thẳng nguyên nhân cội rễ của nghẽn tắc giao thông của Hà Nội. chậm triển khai chính là do quy hoạch xây đắp chồng chéo và nắn vuốt, yếu tố chỉnh loạn xạ. Bạn nào hay Hà Nội có quy hoạch phổ biến tới năm 2025, sau đó có quy hoạch bình thường xây đắp tới 2030 tầm nhìn 2050 họp bàn, hội thảo, tham mưu chả ít! Thiết tưởng trong khoảng quy hoạc toàn thể đó, tạo dựng dự án, tòa tháp gì rất nhiều phải bám tham gia quy hoạch đó thi hành cho nghiêm. Nào ngờ quy hoạch ngành như GTVT lại điều chỉnh lại cả 2 cái quy hoạch trên đã vạch ra? Người nào nhân thức, ai ngờ quy hoạch Vùng Thủ đô vừa phê phê chuẩn lại quay ngoắt sang yếu tố chỉnh cả quy hoạch phổ biến. Thế nên quy hoạch hành lang thoát bè bạn chuỗi hệ thống sông Hồng, sông Thái Bình cũng bị yếu tố chỉnh lại. Cứ diễn hiện trạng quy hoạch sau nhân tố chỉnh lại quy hoạch trước, toàn bộ quy hoạch sao có thể bài bản căn cơ?

Đã thấy chất lượng các bản đồ án quy hoạch cũng đâu ít yếu tố lộ ra những khiếm khuyết non tay. Hãy nhìn vào quy hoạch phân khu, lấn sang quận Gia Lâm một tý, ủ ấp sang huyện Đông Anh một tý, hỏi phần giáp ranh ai quản? Ngay hệ thống sông Hồng đi qua Thủ đô cũng bị quy hoạch như cát cứ. Long Biên quản giữa dòng hất sang tuyến bắc, bên này là các quận Hoàn Kiếm, Nhì Bà Trưng xảy ra sai phạm đâu dễ giải quyết?

Rõ ràng là đơn vị thi hành và quản lý quy hoạch còn quá phổ biến lỗ hổng, quá rộng rãi khe hở. Nhìn xem: Trong khoảng Hiến pháp nước nhà cho đến Luật Hà Nội đều luật pháp tập thể có trách nhiệm với quy hoạch, giám sát quy hoạch. Nhưng nhìn rõ những tiếng nói góp ý, phản biện của công đồng, của dư luận liệu có xuôi tai? Quy hoạch con đường phải thẳng, nhưng uốn éo, có lãnh đạo còn như che giấu là “trục đường cong mềm mại”? Có những con đường như “nút cổ lỗ chai” đi trong khoảng hồ Linh Đàm ra tuyến phố Giải Phóng bao năm vẫn cứ “nút chai” kẹt cứng. Ngay cả công trình ô tô buýt với tốc độ cao đầu cơ 1.100 tỷ đồng đi vào điều hành dư luận đang ầm ĩ có nguy cơ “đổ vỡ trận”! Có hay dự án này ngay trong khoảng lúc manh nha, các chuyên gia và tất cả người địa phương Thủ đô đã cảnh báo, nhưng có ai nghe? Công trình giờ đi tham gia thí điểm, giờ “ban ra” lệnh cấm đủ thứ xe trên hàng loạt tuyến tuyến đường, có hay trục đường sá quá chật, sao có thể có tuyến đường riêng dành cho ô tô buýt?

Mổ xẻ chuyện tuyến đường tắc, thị trấn nghẽn là do tỷ lệ đất bỏ ra cho liên lạc quá ít. Yêu cầu tới 20% mà giờ chưa được 10%, chưa nổi người yêu. Đất đai dành cho liên lạc tĩnh phải 3 - 4%, nhưng chỉ có 0,3%, sao tránh nổi cái sự quá vận tải của một thủ dô với gần 10 triệu dân?

Rõ ràng phải mở mang vận chuyên chở công cộng, nhưng tạo dựng đã quá chậm chạp chạp. Thêm tham gia đó càng mở vận chuyển vận công cộng, thì càng hiện ra đủ bất cập, tuyến đường như càng nghẽn thêm ra. Nhìn xem: Hầm trục đường bộ, cầu vượt cho người đi bộ tốn phí bạc tiền mà hiệu quả quá ít. Khách hàng nào hay kế hoạch trong khoảng 20 năm trước phải có 8 tuyến tuyến phố sắt thành phố mà giờ mới thành lập 2 công trình thì cả 2 vẫn đang ỳ ạch bày ra đủ bộn bề?

Rõ ràng phải giãn mạnh các cơ quan, phố đi bộ, bệnh viện lớn ra ngoài các quận trọng tâm, nhưng vì sao thực hiện quá chậm? Trong hơn nhị chục bộ ngành, 6 bộ ngành nghề đã di dời, còn các bộ lĩnh vực khác thì sao? Phải ngó lại cả các bộ ngành nghề đã dời đi, nhưng đã bộ ngành nào trả lại đất để cho TP làm các công trình công cộng, vườn hoa sân chơi chưa? Thêm nữa cũng cần chỉ rõ những “ký tá” cho các cao ốc xây dựng vút cao ở các thị xã trọng điểm quá phổ thông, sao có thể nói là TP xanh - tinh khiết - đẹp được?

Không chỉ Thủ đô Hà Nội, mà TP.HCM cũng đang trong áp lực rất lớn của nghẽn tắc liên lạc, của hạ tầng quá chuyên chở. Cần bạc tiền lớn, rất lớn để tháo dỡ gỡ cái nghẽn tắc, cái quá vận tải là chẳng thể khác. Nhưng cần hơn là quy hoạch toàn bộ bài phiên bản căn cơ cho những thành phố lớn này.

Bữa nay Hà Nội gần 10 triệu dân, TP.HCM là 13 triệu dân, nhưng phải tính 10 - 20 - 30 năm sau, dân số sẽ là bao lăm để lo để tính từ bữa nay. Giãn mạnh dân, xây dựng các TP vệ tinh mới, trộm nghĩ phải là việc làm cần thiết ngay! Còn giả dụ tư duy chưa thoát ra, cứ loay hoay lo bạc tiền “ném vào” những công trình tình thế “chữa cháy”, tuyến đường sá sẽ càng thêm tắc, càng thêm nghẽn, cơ sở sẽ càng quá tải nặng nài nỉ hơn. chậm triển khai mới chính là cái thảm họa đang như báo trước!

Thiếu ngân sách bạc tiền, khi mà ngân sách non sông cũng đang rất khó khăn. Chế độ đặc thù dành cho Hà Nội là rất cần. Nhưng trước nhất lãnh đạo Hà Nội cần kiểm tra lại phần nhiều các khoản chi tiêu công xem đã chặn hết những hoang phí chưa? Chỉ một khoản cắt cỏ tỉa hoa, Chủ tịch Hà Nội cho kiểm tra đã đỡ một năm đến 700 tỷ đồng. Vậy đầu tư cho chống ngập, giải quyết hồ ao, chỉnh trang hè phố, đèn chiếu sáng, cả những pa-nô khẩu hiệu quá phổ quát có giảm bớt được đi không? Rất nhiều đầu cơ bạc tiền ném tham gia xây đắp các trọng điểm thương mại, mở chợ, khiến cho nhà văn hóa, nhà thư viện, quảng trường ở các quận liệu có “quá tay” không? Rõ ràng đầy đủ những dự án đầu cơ, những chi tiêu công đều phải kiểm tra lại hết xem các dự án tạo dựng ra, các chi tiêu ấy đã đích thực cần thiết chưa, có thể giảm sút đi được không?

Thủ đô của cả nước phải khang trang to đẹp! Hà Nội của cả nước phải xanh - sạch sẽ - đẹp. Nhưng Hà Nội của cả nước càng phải đi đầu gương mẫu trong tư duy bí quyết nghĩ cách thức làm: Nhân thức đầu tư đúng vào những việc cần đầu cơ, nhân thức sử dụng bạc tiền ngân sách sao cho hiệu quả nhất! Còn cứ quy hoạch uốn nắn, chồng chéo lên nhau, quy hoạch nọ “đá chân” lên quy hoạch kia trong cái tư duy nhiệm kỳ, bao giờ non sông mới có một Hà Nội văn minh xứng tầm!

Có người hỏi thẳng: Trạng thái tắc nghẽn liên lạc, hạ tầng quá chuyển vận ở Hà Nội do nghẽn từ quy hoạch, hay non kém tư duy? Có hay Thủ đô là nơi tụ hội nhân kiệt, dôi thừa trí thức thông minh, sao có thể nói non kém nhỉ?

Đỗ Quang đãng Đán


Đọc thêm: tin thời sự

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét