Chắc phổ biến người trong chúng ta đã khá không xa lạ với cái tên El Nino - hiện tượng nước biển nóng lên bất thường, gây ra rộng rãi hiện tượng khí hậu cực đoan trên nhân loại. Đây cũng là một trong những nguyên do làm các chuyên gia cực kỳ lo âu, rằng ví như chúng ta không nhốt giai đoạn biến đổi khí hậu, El Nino sẽ ngày càng mạnh lên, gây ra phổ quát hậu quả nghiêm trọng.
El Nino có thể gây ra nhiều hiện tượng thời tiết cực đoan
El Nino trong tiếng Tây Ban Nha có tức là "đại trượng phu". Và chắc phổ quát người cũng biết El Nino còn có một đứa "em gái" - La Nina - là một hiện tượng trái ngược, xảy ra sau khi El Nino xong xuôi.
Đương nhiên, hóa ra mái ấm này vẫn còn 2 hero nữa mà ít ai nhân thức tới. chậm triển khai là El Tio (ông chưng) và La Tia (bà dì). Trong đó, ông chưng nhà này đang có xu hướng làm cho nhiệt độ Nhân loại trở nên mất kiểm soát.
El Tio là gì?
Có một nhân tố rất cần thiết trên biển Thái Bình Dương mà thường không được nhắc đến. Nó được gọi là Ngả nghiêng liên thập kỷ Thái Bình Dương (Interdecadal Pacific Oscillation - IPO), do một nghiên cứu về lượng mưa, nhiệt độ, lưu lượng sông của Úc đặt tên.
IPO trên thực tiễn có can dự tới sự di chuyển của dòng nước ấm xung quanh Thái Bình Dương. Giai đoạn này xảy ra mỗi 10 - 30 năm, nghĩa là phổ quát hơn hẳn so với chu kỳ của El Nino (ENSO - trong khoảng 3 đến 7 năm).
Người ta gọi sự chuyển di này là El Tio. Và gần giống, giai đoạn trái lại là El Tia.
Nguồn gốc làm cho IPO xảy ra hiện vẫn chưa được làm cho rõ. Chỉ biết rằng, IPO được cho là có liên quan tới một "khoảng chững" trong quá trình hot lên của Trái đất, khi vận tốc gia tăng nhiệt độ thế giới chợt lờ lững lại tham gia đầu những năm 2000.
Bà dì cute và ông bác khó tính
Nhiệt độ toàn cầu tăng lên, người nào cũng biết là do hiệu ứng nhà kính. Nhưng với El Tio và La Tia, cả 2 gây ra những quá trình nhiệt độ tăng thêm hoặc giảm đi trợ thời thời trên hành tinh này. Lượng mưa trên toàn thế giới thay đổi cũng do IPO gây ra, thậm chí bao gồm cả những đợt hạn hán tại Mỹ, TQuốc, Úc và New Zealand.
El Tio và La Tia đều có thể gây ra đàn lụt, hạn hán
Nhưng công đoạn tác động này diễn ra như thế nào? Tham gia đầu những năm 2000, những đợt hot gây ra do hiệu ứng nhà kính đã bị La Tia chôn vùi dưới lòng đại dương, làm cho công đoạn ấm lên của Nhân loại lờ đờ hẳn lại. Nguồn cội là do lúc này nhiệt độ bề mặt đại dương ở khu vực xích đạo lạnh hơn phổ biến, nhưng lại ấm hơn ở khu vực xa xích đạo.
Trong bối cảnh hiện giờ thì việc giảm được nhiệt độ luôn được chào đón. Nhìn bình thường, chúng ta có một "bà dì" khá tốt bụng và xinh tươi vào lúc này. Dĩ nhiên, "ông chưng khó tính" El Tio có thể phá hỏng đầy đủ.
Bằng cách đảo lượng nhiệt bị chôn dưới lòng đại dương lên bề mặt, nhiệt độ Trái đất sẽ tăng lên một phương pháp gấp rút. Đó là những gì đã từng xảy ra trong quá trình cuối thập kỷ 70 và cuối thập kỷ 90.
Cuối thập kỷ 70 và 90, nhiệt độ tăng vọt
Thách thức với các nhà khí tượng học
Một trong những trở ngại lớn với kỹ thuật khí tượng thủy văn là dự báo xem các vấn đề của Thế giới sẽ được tháo gỡ ra sao trong vòng vài thập kỷ kế tiếp. Trái đất sẽ nóng đến cỡ nào, hạn hán, đàn lụt liệu có xảy ra với tần suất lớn?
Để khiến cho được, các chuyên gia sẽ phải dùng những mô phỏng mô phỏng khí hậu Nhân loại trên máy tính. Tin vui ở đây là các mô phỏng bây giờ đã được cải tiến rất tích cực, dù chưa thể mô hình lại tuyệt vời El Tio, La Tia ngoài đời thực, nhưng phần nào cho phép chúng ta xây dựng giả thuyết và biện pháp tốt.
Dĩ nhiên, còn đông đảo việc phải làm cho để dự báo sự đổi mới của IPO. Nhìn phổ biến, theo Ben Henley từ ĐH Melbourne, ông bác "đồng bóng" này cũng đang ở rất gần, và có nguy cơ làm cho nhiệt độ tăng vọt trong một vài thập kỷ kế tiếp.
Nguồn: The Conversation
Xem tại: máy bơm dân dụng
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét