Tự chủ sẽ giúp các trường đại học nâng cao chất lượng huấn luyện. Nhà nước không "bỏ lửng" khi các trường tự chủ mà cung cấp các trường dưới cơ chế khác.
Vấn đề tự chủ của các cơ sở vật chất giáo dục huấn luyện nói phổ biến, nhất là của các cơ sở giáo dục ĐH đã được đề cập trong các văn bản chính thức của Đảng và Nhà nước hơn 10 năm qua như trong Nghị quyết 14/2005 của Chính phủ về thay đổi cơ bản, đầy đủ giáo dục Đại học Việt Nam.
Nhân tố tự chủ Đại học lại được “hâm nóng” tại hội thảo “Tự chủ Đại học - cơ hội và thử thách” diễn ra ngày 30/9 tại Hà Nội.
Đại biểu tham dự Hội thảo“Tự chủ Đại học - cơ hội và thách thức”
Phát biểu tại Hội thảo, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam thể hiện sự quan trọng: Chúng ta đang thay đổi cơ bản và đầy đủ nền giáo dục. Hiện có phổ thông chỉ số cho thấy, giáo dục ĐH và sau ĐH có phổ biến điều bất cập. Chả hạn như có tất cả người tốt nghiệp đại học, thạc sĩ, kỹ sư ra trường không có việc làm cho. Thực trạng này có căn do dựa vào vào nền kinh tế-xã hội, không chỉ phụ thuộc tham gia giáo dục nhưng rõ ràng chất lượng giáo dục ĐH đang có vấn đề. Ví như chúng ta có lực lượng cử nhân, thạc sĩ, kỹ sư chất lượng tốt thì là nguồn lực rất lớn để thu hút đầu cơ khỏe mạnh hơn.
Một chỉ số khác đáng bi lụy là nước ta có đa dạng công bố quốc tế đạt chất lượng thấp so với các nước. Trong số khoảng 10.000 tin báo ISI, vietnam không có tin báo.
Trong số khoảng 20.000 báo chí Scorpus thì vietnam chỉ có 3 cái, nhưng không có cái nào của trường ĐH.
Cách đây không lâu, chúng ta nói rộng rãi tới công nghệ kĩ nghệ. Đất nước muốn phát hành bền vững thì phải tăng cường tiềm lực khoa học công nghệ và thay đổi chuỗi hệ thống thông minh tổ quốc.
Theo mô hình của thế giới, chuỗi hệ thống thông minh quốc gia tốt là một tam giác đều, xoay chiều nào cũng được. Một đỉnh là ĐH, một đỉnh là phân tích, một đỉnh là Nhà nước và trọng điểm là doanh nghiệp.
Còn mô hình ở nước ta hiện thời, theo phổ biến chuyên gia nước nhà bình chọn, mô hình của Việt Nam là tam giác cân, đáy tí hon nên không xoay phổ biến chiều được, đề nghị một mực. Đỉnh cao nhất là Nhà nước, 2 đỉnh dưới cùng là đơn vị và ĐH, ở giữa trọng điểm là viện phân tích. Chính cho nên, các trường ĐH không nhập cuộc tham gia công tác phân tích công nghệ nhiều như các nước có nền giáo dục hiện đại.
Nhân tố trên cho thấy, chúng ta cần thay đổi chất lượng giáo dục ĐH vì đây là cấp học cung cấp nguồn nhân lực, công sức cho thị trấn hội.
Theo Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, để thay đổi có hiệu quả phù hợp với xu hướng tất yếu của thế giới thì các trường ĐH phải nỗ lực tự chủ.
Theo phổ quát nhà phân tích, không gian ĐH yên cầu sự khai phóng, sáng tạo và những người nhập cuộc quản trị ĐH là người có trình độ, có nắm bắt nhân thức, mặt bằng hiểu nhân thức tương đối cao và tương đối tương đồng. Đặc biệt, tự chủ gắn với giải trình phường hội.
Nhà nước tiếp tục vồ cập, hỗ trợ khi các trường ĐH tự chủ
Trên thực tại, yếu tố tự chủ ĐH ở Việt Nam đã được đặt ra trong khoảng lâu và cũng đã thí điểm cách thức đây 10 năm ứng dụng đối với ĐH Đất nước Thủ đô, ĐH Giang sơn TP HCM. Đương nhiên, rất đáng tiếc là sau đó vấn đề này lại không được xúc tiến thêm, không làm được những ước muốn đề ra.
Nguyên cớ chính dẫn tới nhân tố tự chủ lờ lững tiến triển là do hầu hết rộng rãi trường đều nắm bắt lệch theo hướng là tự chủ vốn đầu tư, các trường ĐH sốt ruột rằng Nhà nước sẽ không cấp ngân sách thì không có tiền chi thường xuyên.
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nghĩ là, có ba vấn đề mà các trường ĐH cần xem xét:
Thứ nhất, tự chủ chuyên môn, dạy học và phân tích can dự đến điều hành Nhà nước. Trước đây, ta “cầm tay chỉ việc”, nhưng giờ đây đã toá gỡ được phổ quát, những trường ĐH mới đây được cho tự chủ nên được phổ quát quyền hơn.
Thứ hai, về tự chủ bộ máy công ty, nhân lực, vừa qua, Bộ Nội vụ có quyết định toá gỡ căn bản can hệ đổi mới các doanh nghiệp tương lai công. Trong tương lai giáo dục, ngoài số biên nhạo báng hiện có mà trường muốn tuyển thêm bao lăm là toàn quyền tự khiến chứ không bị giàng bắt buộc xin đề án xin nhân công.
Thứ ba, về tự chủ tài chính. Ở những nước nhà như CHLB Đức, Pháp có tự chủ ĐH, thậm chí hầu hết trường tự chủ nhưng ngân sách Nhà nước vẫn cấp kinh phí cho các trường đó. Có tức thị các trường ĐH tự chủ không có tức là Nhà nước không cấp kinh phí nữa.
“Vậy tự chủ là như thế nào? Chúng ta hãy tưởng tượng 14 trường ĐH tự chủ bây chừ, ví như nhìn tinh sẽ thấy các trường được lợi quá vì được phổ thông quyền mà vẫn được Nhà nước đầu tư.
Các trường ĐH hãy bỏ ý nghĩ và nỗi sợ là nếu tự chủ thì không được Nhà nước đầu cơ nữa. Tôi chắc chắn tự chủ ĐH không hề là Nhà nước không đầu tư nữa, chỉ có nhân tố thay đổi phương pháp đầu cơ”- Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam chắc chắn.
Theo Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, chúng ta phải nắm bắt rõ là chẳng thể duy trì mức học phí quá thấp khi mà ngân sách Nhà nước không đủ tiền đầu tư cho các trường ĐH như các nước phát hành thì làm cho sao các trường có thể nâng cao được chất lượng tập huấn. Hình như đó, hàng năm có tất cả học sinh, sinh viên Việt Nam phải ra nước ngoài học tập với mức học phí cao gấp hàng trăm lần học phí nội địa.
Việc các trường ĐH đăng ký tự chủ không chỉ mang đến lợi ích cho mình mà còn tạo điều kiện cho sự cản trở giữa trường công lập và tư thục được túa gỡ.
Chúng ta phải nâng dần chất lượng giáo dục ĐH lên. Các trường có thể sử dụng số tiền học phí được đóng cao lên đó để hỗ trợ cho sinh viên, học sinh có điều kiện kinh tế eo hẹp, đối tượng chính sách. Như vậy, các em vẫn được tiếp xúc với việc học tập.
Trong khả năng có thể, Nhà nước vẫn tiếp diễn cung cấp các trường ĐH bằng cách hỗ trợ lợi nhuận suất hay cung cấp một phần kinh phí để các trường tăng nhanh đầu tư về cơ sở vật chất vật chất.
Thay vì Nhà nước tiếp tục cấp lương thuởng cho giáo viên theo kiểu khi họ đã là nhân viên rồi, khiến việc như thế nào vẫn cứ yên tâm ngồi ở vị trí đó thì bây chừ sử dụng tiền ấy để cấp học bổng cho học sinh, sinh viên thuộc các đối tượng chế độ, mái nhà gian truân; hoặc Nhà nước tiếp diễn đầu cơ tăng nguồn cho phân tích khoa học, chứ Nhà nước không cắt ngay nguồn đầu tư cho khối ĐH.
Cơ cấu, bổ nhiệm lại hội đồng quản trị trường ĐH
Phó Thủ tướng cũng cho nhân thức, Chính phủ đang biên soạn Dự thảo Nghị định theo hướng về cơ bản các trường ĐH tự chủ toàn quyền nhưng đổi mới mô phỏng quản trị, tổ chức chính yếu giảm sự can thiệp hành chính bằng việc trước tiên là cơ cấu, bổ nhậm lại hội đồng trường nhất thời (6 04 tuần đến 1 năm).
Trong thời điểm đó, hội đồng trường đó bầu chọn hiệu trưởng, hiệu phó, công ty lãnh đạo trong trường.
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nghĩ rằng: Chúng ta đang kiên cường quyết liệt chấp hành đường lối thay đổi đơn vị Nhà nước.
Bước gian khổ nhất ban sơ mà chúng ta chạm mặt phải là phân biệt tính năng quản lý Nhà nước với công dụng sở hữu đơn vị và việc bỏ chủ đạo trong tổ chức vô cùng khó khăn, vất vả.
Bởi khi đó, các Bộ, các ủy ban, các ban giám đốc không đồng thuận nhưng Nhà nước kiên cường thuyết phục và kết quả là thay đổi được chuỗi hệ thống công ty Nhà nước như hiện giờ.
Còn thay đổi ĐH lại gian nan hơn thay đổi công ty bởi nó can hệ tới nhân loại vì thế trong thời gian tới chúng ta cần có nghĩa vụ và quyết tâm cao hơn./.
Tự chủ ĐH là nhân tố đang được Đảng, Nhà nước và xã hội đặc biệt niềm nở. Tự chủ ĐH thường được bộc lộ chủ đạo trên 3 đội ngũ nội dung lớn: Học thuật, đơn vị nhân lực, nguồn vốn. Tất nhiên, trong việc trao quyền tự chủ cho các trường ĐH, có một số yếu tố cần thống nhất về nhận thức:
Một là, trao quyền tự chủ cho các trường ĐH không có tức là mọi trường ĐH đều được lợi mức độ tự chủ đồng nhất. Trên trái đất, có sinh tồn một “phổ” rộng về hạn độ tự chủ: Những trường được trao quyền tự chủ tối đa là những trường ĐH có hàm lượng trí tuệ cao, tức thị những trường ĐH phân tích. Còn các trường theo hướng nghề nghiệp-ứng dụng vẫn phải chịu sự giữ vững và giám sát khá lớn từ phía Nhà nước, khác biệt về mặt học thuật.
Nhị là, quyền tự chủ của trường ĐH càng lớn thì bổn phận phố hội càng cao. Ở đây, trách nhiệm phường hội không chỉ là lời hứa suông mà là nghĩa vụ của nhà trường đối với sinh viên, phụ huynh, người sử dụng lao động, quần chúng và Nhà nước. Bổn phận này bao gồm: việc đảm bảo chất lượng huấn luyện, dùng hiệu quả các nguồn lực, thông tin minh bạch và nghĩa vụ công bố giải trình công khai với dân chúng, mang lại sự thỏa mãn cho học sinh và cộng đồng.
Ba là, quyền tự chủ của nhà trường chẳng thể trao cho một cá nhân (hiệu trưởng) mà phải trao cho một Hội đồng trường có thành viên chính yếu là các thây mặt ưu tú của cộng đồng phố hội. Hội đồng trường phải là một hội đồng quyền lực đích thực, quyết định mọi chế độ của nhà trường, có quyền chọn hiệu trưởng và có cách thức kiểm soát độc lập đối với mọi hoạt động của nhà trường. Nhân tố của Hội đồng trường dựa vào loại hình chiếm hữu của trường.
Bốn là, phải dần dần tiến đến xóa bỏ hình thức “Bộ chính yếu” để đảm bảo cho Hội đồng trường hoạt động hữu hiệu.
Năm là, trao quyền tự chủ cho trường ĐH hoàn toàn không đồng nhất với cách thức phân quyền nghĩa vụ giám sát trường ĐH từ Trung ương cho các tỉnh giấc, thị trấn, địa phương.
Theo Bích Lan/VOV.VN
Xem nhiều hơn: bơm công nghiệp giá rẻ
