(Xây đắp) - Hùng Kê quyền là bài quyền mô phỏng các thế đánh của gà chọi, một trong 10 bài danh võ được Liên đoàn Võ thuật cổ truyền vietnam lựa chọn qua các kỳ hội nghị chuyên môn toàn quốc.
Võ sư Ngô Bông - truyền nhân Hùng Kê quyền đang thi triển công huân Hùng Kê quyền.
Cỗi nguồn
Tục truyền, bài quyền này do Đông Định Vương Nguyễn Lữ - người em út trong lực lượng Tây Sơn Tam Kiệt (Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ, Nguyễn Lữ) - sáng sản xuất để nghĩa binh rèn tập trong công đoạn cất binh. Theo sách Võ nhân Bình Định của Quách Tấn - Quách Giao: "Nguyễn Lữ vốn người mảnh mai, tính tình thánh thiện hòa, ưa thanh tịnh. Khác với hai anh, ông theo học văn nhiều hơn võ. Tất nhiên, ông cũng đã học hết các môn võ và chuyên đề môn miên quyền”. Nguyễn Lữ được thầy giáo Hiến - tức Trương Văn Hiến, một bậc trượng phu văn võ song toàn, trong khoảng xứ Nghệ An xiêu bạt tham gia đất An Thái, nay thuộc phường Nhơn Phúc, huyện An Nhơn, Bình Định chân truyền cho môn này.
Theo yêu cầu của cuộc khởi nghĩa Tây Sơn lúc bấy giờ, phải làm cho sao trong thời điểm ngắn huấn luyện cho các nghĩa binh Tây Sơn thông thạo võ nghệ theo phương châm “Yếu có thể tấn công mạnh, thấp có thể đánh cao, tí hon có thể tấn công lớn, ít có thể tấn công phổ thông”. Và yêu cầu bức thiết đó đã khiến cho Nguyễn Lữ chẳng thể lạnh nhạt.
Chuyện kể rằng, khi 3 bạn bè nhà Tây Sơn kín đáo mộ anh hùng nhân kiệt, một lần nọ lúc xem 2 chú gà chọi nhau vào thời điểm Tết, trong đó có một con bé hơn địch thủ nhưng nhân thức vận dụng yếu thế “nhỏ tuổi con” của chính mình để triệt hạ kẻ địch. Bằng tây vị võ thuật của bản thân, Nguyễn Lữ đã thị sát, nghiền ngẫm, nghiên cứu lối đá ồ ạt tiến công của con gà lớn với cách chống đỡ của con gà bé xíu, vốn hay chui luồn, xỏ vỉa, lặn hụp, tránh né để thừa cơ phản công. Sau cùng ông đã chắt lọc, sáng phát hành bài quyền mang tên Hùng Kê quyền.
Ngay sau khi có mặt trên thị trường, Hùng Kê quyền tức khắc được các nghĩa quân Tây Sơn tập luyện và Áp dụng phổ quát bởi tính hiệu quả của nó. Sự lợi hại của Hùng Kê quyền đã được các nhân vật tuấn kiệt trong giới võ lâm đương thời nể sợ. Tương truyền, một võ sư Thiếu Lâm muốn ẩn chứng uy thế của Hùng kê quyền đã tậu tới Tổ tông bài quyền này khích chưng: Đến như hổ báo kia đã hùng chưa mà kê dám xưng hùng?
Khi ấy Nguyễn Nhạc vốn đang chiêu hiền đức đãi sĩ, trong nhà có đa số tài năng, không muốn mất hòa khí đang gây dựng nên bảo em (Nguyễn Lữ) cố tình lánh né, nhưng vị võ sư nọ vẫn một mực muốn so tài. Vạn bất đắc dĩ, cuối cùng Nguyễn Lữ đành kiếm được lời giao tranh. Vào trận, trường quyền của vị võ sư như giông bão liên hồi phủ xuống nhưng Nguyễn Lữ vẫn cứ thong thả xuyên qua xuyên lại vội vàng trước một con gà lớn hung dữ nhưng chậm chạp. Suốt 1 canh giờ, quyền của vị võ sư không đụng được vào áo của Nguyễn Lữ. Vào phút giây khi kẻ thù lộ sơ hở, Nguyễn Lữ, với một chiêu độc nhất vô nhị, đã làm cho tình địch té ngã. Đến lúc đó, kẻ thách đấu mới hoàn toàn tâm phục, khẩu phục…
Uy thế của Hùng Kê quyền
Người có công lớn trong việc làm cho bài Hùng Kê quyền không bị mai một và được truyền bá đa dạng cho tới hiện giờ là võ sư Ngô Bông (mất năm 2011, ở thôn Điền Chánh, xã Nghĩa Điền, thị xã Tư Nghĩa, tỉnh giấc Quảng Ngãi).
Năm 1989, võ sư Ngô Bông thực hiện bài quyền Hùng Kê tại một giải đấu quốc gia và đạt giải cao. Đến năm 1993, tại Đại hội võ thuật của Liên đoàn Võ thuật cổ kính vn, đã hợp nhất lấy bài Hùng Kê quyền đưa tham gia hệ thống thi đấu đề xuất ở nội dung thao diễn và võ sư Ngô Bông chịu bổn phận truyền dạy, chỉ dẫn bài quyền này…
Theo võ sư Ngô Bông: "Các đòn tiến công của bài quyền Hùng Kê vô cùng xác thực và biến ảo. Cái thần thái của bài quyền là dùng sức mạnh của thủy để đánh kẻ thù. Nước mà chảy là mạnh lắm và không thể nào né tránh cho khỏi. Các đòn đánh của bài quyền Hùng Kê cũng vậy. Nó đánh vây tứ phía, dùng ba tới bốn mũi giáp công chỉ nhằm tiến công tham gia một điểm, tấn công từ dưới thấp lên cao, từ trên cao phủ đầu xuống thấp…".
Võ sư Tấn Vương (môn phái Thiếu Lâm Tây Sơn) đang biểu diễn đòn thế trong Hùng Kê quyền.
Hơn hết, bài quyền Hùng Kê rất điển hình cho người Việt Nam với các đức tính sau: Con kê (gà) có dáng đi đẹp, đôi chân có cựa sắc bén thể hiện cho tướng võ, trên đầu lại có mào như tướng văn. Thấy quân thù dù to lớn nhưng không lúng túng đó là đức dũng, trong lúc chống chọi luôn uyển chuyển, biến ảo đó là đức trí, khi chạm chán mồi (ăn uống) không ăn ngay mà gọi anh em cùng tới là đức nhân. Ngoài ra cái chủ tâm trong bài thiệu đã lồng chứa hồ hết chủ chốt của nền võ trận vn, nó mang một nguyên tắc khoa học ở võ thuật, nghệ thuật chống chọi mà nhà Tây Sơn đã có công sáng tạo dựa trên nguyên lý: Thấp có thể tranh cao; bé nhỏ có thể tấn công lớn; yếu có thể đánh mạnh; gần có thể tiến công xa mà vẫn có thể thành công được đối thủ…
Câu thiệu mở màn bài quyền vẽ ra hình ảnh 2 chú gà mở màn bước tham gia cuộc chiến bằng cách rướn chân, giương cũ rích, xừng lông, trợn mắt nhìn thẳng tham gia mặt nhau biểu hiện ý thức dồn vào một chỗ cao độ và cố gắng trong tranh đấu:
Lưỡng kê giao thủ thủy tranh cường (Nhì con gà chọi nhau để tranh hùng).
Tiếp tới cả 2 cùng bay song phi đá thẳng 2 chân tham gia kẻ thù, với nguyên tắc tấn công giành quyền chủ động ngay trong khoảng đầu:
Song túc tề phi trảo thượng xung (Nhị chân cùng bay, móng chân đâm hất lên)
Sau khi phóng đòn trên cao, cả 2 hạ xuống trụ bộ thủ thế. Trong động tác này, người võ sĩ không chỉ dùng thủ pháp để đỡ, gạt, né tránh đòn của đối thủ, mà còn sử dụng cả 10 ngón tay như “cây thương quà” để phòng thủ nhưng tiềm ẩn tấn công tình địch:
Trấn ải kim thương như bạch hổ (Trấn biên ải, cây thương vàng như cọp trắng).
Đôi tay không chỉ giữ thăng bằng cho cơ thể, mà còn để gạt, đỡ, chống trả và để chém, chặt, xỉa, tiến công địch thủ:
Thủ quan ngân kiếm tợ thanh long (Giữ cửa quan, lưỡi kiếm bạc tựa rồng xanh).
Đây là một đòn vô cùng lợi hại Áp dụng trong khoảng thế tiến công của gà chọi, thường sử dụng đòn đá móc yết hầu đối phương:
Xuyên cung độc tiễn tàng ư trác (Mũi tên độc đâm tham gia hầu được cất giấu từ mỏ gà).
Áp dụng thế của gà chọi, vừa tránh né những đòn hiểm ác hiểm, mãnh liệt của địch thủ một cách thức lanh lẹ, uyển chuyển; vừa đi lại cởi mở. Cho tới khi đối thủ thấm mệt, thì mới ra đòn phản công và tiến công vào những chỗ yếu điểm, để hạ kẻ địch:
Hồi thủ đơn câu thủ tự hung (Quay đầu móc đâm tham gia ngực kẻ thù).
Ứng dụng thế này, người võ sĩ rất chú ý khi tập dượt thân pháp, bộ pháp, thủ pháp, cước pháp để có thể chạy nhanh, khiêu vũ xa, luồn lách, né tránh… làm cho kẻ thù hao phí sức lực và sau cuối là tấn công phá hủy:
Khiêu, tẩu, dượt, trầm, thiên sở tứ (Chạy, khiêu vũ lên, luồn, hụp xuống là thế trời cho).
Cấu kết của bài thiệu Hùng Kê quyền cũng chính là một trong những quan niệm mấu chốt của võ Tây Sơn. Đó là ý kiến về cứng - mềm, mạnh - yếu; trong nhu có cương, trong cương có nhu và nhu - cương phối hợp. chậm triển khai cũng chính là bài học lấy ít địch đa dạng, lấy yếu thắng mạnh mà ông phụ vương ta trong khoảng ngàn xưa đã đúc kết, Áp dụng.
Nhu, cương, cường, nhược, tận kỳ trung (Mềm, cứng, mạnh, yếu, hồ hết đều trong bài quyền này).
Nhân năm Đinh Dậu, đôi dòng về Hùng Kê quyền - tuyệt kỹ Võ Gà.
Xem thêm: máy bơm công nghiệp
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét